Onze Eigen Tuin - Herfst 2006

In het lentenummer van 2002 van Onze Eigen Tuin stond een dringende oproep de Tuinen te redden. Inmiddels hebben de Tuinen de monumentenstatus gekregen: de drie oudste tuinen zijn Rijksmonument, de overige tuinen kregen de gemeentelijke monumentenstatus.

Op dit moment wordt er hard gewerkt aan een beschrijving van de verschillen­de tuinen. Per tuin worden het ontstaan en de visie achter het ontwerp beschre­ven. Wat zijn de essentiële elementen die de structuur bepalen en die intact moeten blijven en wat betekent dat voor het beheer en het onderhoud. Dan is er een document dat in de toekomst hou­vast biedt en richtlijnen geeft voor de daadwerkelijke instandhouding van de Tuinen, een levend monument en altijd in beweging.

Bestrating, pergola, gemetselde muurtjes, het kan allemaal probleem­loos gerepareerd en gerestaureerd worden. Maar met bomen is dat anders. Jarenlang stond er een Crataegus lavallei in het gras bij het vijvertje met riet, een meidoornsoort die Mien Ruys in de jaren ’60 vaak toepaste. Deze kleine boom met een brede parasolvormige kroon, was op die plaats in de Tuinen zeer markant. De boom werd ziek en werd gerooid. De oorzaak, honingzwam in de bodem, maakte het onmogelijk een nieuwe Crataegus te planten.

Dat stelde ons voor een dilemma. Moesten we de hele omgeving van de boom diep afgraven en vervangen door schone grond, of elders in de tuin waar de grond niet besmet is, een nieuwe Crataegus planten. Een derde mogelijk­heid is gekozen. Op de plaats van de Crataegus is dit voorjaar een nieuwe boom geplant die niet gevoelig is voor honingzwam. Deze krentenboom, Amelanchier ‘Ballerina’, zal op termijn ook uitgroeien tot een brede parasol. Maar toch is de tuin anders.

Een zelfde dilemma gold de ‘Taxusbol’ tegenover de Grote Border. Ooit in deze heesterborder aangeplant als struik aan de golvende rand van het gazon. Taxus baccata kan uitgroeien tot een enorme struik van wel 25 meter hoogte. Toen de donkergroene massa na jaren dan ook te dominant dreigde te worden, werd de struik op last van Mien Ruys tot een bol met een doorsnede van enkele meters bedwongen. Helaas, na iedere liefde­volle snoeibeurt bleef er iets meer staan dan bij de voorgaande en in de loop der jaren groeide de bol weer buiten proporties.

Gelukkig bezit Taxus - zelfs een heel oud exemplaar - in tegenstelling tot andere coniferen wel het vermogen weer vanaf het kale hout uit te lopen. Enkele jaren geleden was de achterkant van de bol voorzichtig teruggesnoeid met als resul­taat een mooi groen achterhoofdje. Nu was de voorzijde aan de beurt. Vooral de eerste tijd, toen de omringende bomen nog kaal waren, stond de Taxus onge­geneerd met zijn teruggesnoeide kale stammen om medelijden te vragen. Maar de omringende beplanting profi­teerde. Struiken die in de verdrukking stonden herstellen zich, de Rhododendrons bloeiden schitterend en trekken nu de aandacht. Wel zal het een aantal jaren duren voor de Taxus weer is uitgegroeid tot een flinke bol.

Behalve het verkrijgen van de monu­mentenstatus is er meer gebeurd de laatste vier jaar. Zo is in samenwerking met World Art Foundation een nieuwe beeldentuin aangelegd. Op 24 juni vond de feestelijke opening plaats. Met de aanleg van deze nieuwe tuin is het voor publiek toegankelijke deel van het terrein flink uitgebreid.

Terug naar jaargang 2006 overzicht