Onze Eigen Tuin - Herfst 2007

Op de grens tussen Oude Proeftuin en Watertuin, in de Tuinen Mien Ruys, staat een oude prieelberk waarvan de kroon een dak boven een bruggetje vormt. De Oude Proeftuin is in 1927 aan­gelegd, de Watertuin in 1954. De berk is minimaal 50 jaar oud en heeft een prachtige knoestig vervormde stam.

Na een uiterst slechte periode waarin steeds meer takken afstierven knapte de boom twee jaar geleden onverwacht weer wat op. Op de knoestige stam en de bemoste takken liepen voorzichtig wat jonge scheutjes en tere blaadjes uit. Een aarzelend herstel.

Bij inspectie deze winter bleek de oude berk echter ernstige rot in een horizontaal groeiende tak te hebben. De tak was zelfs zó ver ingerot dat er een kom­vormige ruimte was ontstaan waarin water stond. Dit versnelde het rottingsproces en takbreuk dreigde. Zonder deze tak zou de boom misvormd zijn en het bruggetje zou er zonder dak anders uitzien. Onze boomverzorger koos voor een ingreep in de tak. Op het laagste punt van de komvormige holte werden enkele smalle openingen uitgezaagd waardoor het water weg kan lopen. Het rottingsproces wordt op deze manier vertraagd en de boom blijft voorlopig gespaard.

Op het terrein van de Tuinen staan veel bomen in verschillende stadia. Bij de aanleg van nieuwe tuinen worden nog steeds nieuwe jonge bomen ge­plant. Zolang een boom snel groeit en in volume toeneemt spreken we van de jeugdfase. De volwassen fase is de periode waarin een boom bloeit en zaad produ­ceert en niet meer in de hoogte maar nog wel wat in de breedte groeit. Stam en takken worden nog steeds dikker. In de ouderdomsfase wordt de bloei steeds minder en is er geen groei meer. De laatste fase is de afstervingsfase. Deze is te herkennen aan het vele dode hout dat in de kroon ontstaat. Door een goede verzorging kan deze laatste fase jaren gerekt worden, zoals bij de prieelberk.

In het bos en langs de larixlaan staan veel bomen met een slechte conditie. Door een wijziging in de grondwater­stand is in de veenbodem een uitgedroogde storende laag ontstaan die de bomen dwong hun wortelstelsel opper­vlakkiger te gaan ontwikkelen. Hierdoor hebben de larixen en eiken hun stevige anker verloren en zouden ze bij storm kunnen omwaaien. Om een goed in­zicht te krijgen in de conditie van alle bomen op het terrein hebben boom experts afgelopen winter alle bomen aan een grondig onderzoek onderworpen en het resultaat in een rapport vastgelegd. De bomen zijn in eerste instantie beoor­deeld op het gevaar dat zij voor de om­geving vormen. Er is gekeken naar aan­tasting door ziekten en ouderdom. Bij dreiging van omvallen of omwaaien werd kappen geadviseerd. Voor sommige bomen was snoeien en verwijderen van dood hout en gevaarlijke takken vol­doende. Ook werd ons geadviseerd de bomen te ontdoen van de zware verstik­kende groei van klimop. Het assimilatie­proces dat in de winter via stam en tak­ken verloopt wordt door de aanwezig­heid van veel klimop sterk gehinderd. Ook het gewicht van de sterk groeiende klimplant doet takken doorbuigen en uiteindelijk uitscheuren.

De uitvoering van deze werkzaamheden is een vak apart en is dan ook uitbesteed aan een deskundige. Boomverzorger Hans Polinder klimt met behulp van ver­nuftig klimtuig tot boven in de bomen om te snoeien, de klimop te verwijderen of om een boom stukje voor stukje naar beneden te halen als kappen wenselijk is. Deze techniek maakt het mogelijk bomen op de meest onmogelijke plaatsen weg te halen.

In januari is bij een hevige storm in De Stadstuin een bijna 50 jaar oude Koelreuteria kapot gewaaid. De solitair staande boom vormde gedeeltelijk een dak boven deze kleine tuin en gaf schaduw op het terrasje en het gazon.

De tuin is in 1960 aangelegd en de boom deed je beseffen dat het schijnbaar een­voudige ontwerp al jaren meegaat. Besloten werd op dezelfde plaats een zelfde boom terug te planten. Maar hoe de oude stronk te verwijderen? Uitgraven met grote machines zou veel schade aan de omgeving geven. Ook hier bood onze boomverzorger uitkomst. De stronk werd door middel van een lier in verbinding gebracht met een sterk punt in de nabije omgeving: de stam van een gezonde oude conifeer aan de rand van de tuin. Door het opvoeren van de span­ning werd de stronk met wortel en al uit de grond getrokken zonder ook maar iets van de omgeving te beschadigen!

Terug naar jaargang 2007 overzicht