Uit het familiealbum van de Crassulaceae of vetkruidfamilie: het geslacht Sedum

De vetkruidfamilie is een kleine familie, maar van het geslacht Sedum bestaan wel meer dan 450 soorten. Sedums komen voor in het noordelijke gematigde klimaat en groeien bij voorkeur op droge stenige grond.

De meeste zijn kruipend, sommige groenblijvend en ze lenen zich daardoor bijzonder goed voor bodembedekking. Enkele soorten komen in ons land in het wild voor zoals Sedum acre. Voor de tuin kunnen we ons het beste beperken tot de sterkste, waarbij rekening moet worden gehouden met zon en schaduw.

We kunnen de kruipende Sedums onder­verdelen naar kleur.

Geel

  • Sedum acre of muurpeper heeft tot 10 cm hoog groen blad dat ’s winters ten­ dele overblijft. In juni-juli vormen de planten met hun stervormige bloemen een heldergeel tapijt.
  • kamtschaticum is wat grover en losser, het blad donkergroen, de bloemen donkergeel van juni tot september
  • floriferum Weihenstephaner Gold is een vrij nieuwe variëteit met groen blad, heldergele bloemen, bloeiend in juli en augustus. Een alom geprezen bodembedekker.
  • hybriaum Immergrünchen een nog door Karl Förster geïntroduceerde laagblijvende, compact groeiende soort die bovendien schaduw verdraagt en groenblijvend is. Een variëteit die ik nodig moet proberen.
  • reflexum oftewel tripmadam. Het blad is wat blauwgrijs en winter­groen. De plant bloeit in juli aan 15-25 cm hoge stengels. De charme zit hoofdzakelijk in de naam.

Rose tot karmijnrood

  • Sedum album Murale compacte groeier met rood-bruin blad en rose bloemen tot 15 cm hoog van juli tot augustus.
  • spurium een sterke wat grovere groeier, die schaduw verdraagt en in juli-augustus bloeit met rose bloemen.
  • spurium Purpurteppich heeft donker purperkleurig blad maar is niet sterk.
  • spurium Schorbusser Blut wordt 15 cm hoog, heeft donkerbruin blad en karmijnrode bloemen. Sterk en mooi!
  • cauticolum Ruby Glow hoger; tot 30 cm met donkerrode bloemen van augustus tot oktober. Wordt ook wel Robustum genoemd en hoort niet meer tot de typische bodembedekkers.

Bovendien zijn er een paar hoger wordende Sedums die goede borderplanten zijn.

  • Sedum spectabile Brilliant 40 cm hoog met rose bloemen in augustus-september.
  • telephium Herbstfreude nog hoger en forser dan de spectabile. De kleur van de bloem is donker karmijnrood van september tot diep in de winter.

Ongeveer 50 jaar geleden bezocht ik Gertrude Jekyll in haar tuin te Munstead Wood. Zij had zojuist een nieuwe Sedum in de handel gebracht en ze noemde hem Munstead Dark Red en ik kreeg een paar planten van haar mee. Hij werd bij mij helaas steeds opgegeten door rupsen en toen de variëteit Herbstfreude in de handel kwam bleek dat die vraat-vrij was, waarna ik Munstead Dark Red afschafte. Toch is die nog bij vele kwekers verkrijgbaar.

De kruipende zodenvormende Sedums worden wel gebruikt als vervanger voor gazon. Door er een patroon van tegels doorheen te leggen blijft het veldje toegankelijk hoewel niet beloopbaar. Voor halfschaduw komt spurium Schorbusser Blut bet meeste in aanmerking terwijl ook kamtschaticum wat schaduw voor lief neemt. De overige zijn voor zon. Deze soorten zijn ideaal voor dakbegroeiing waar ze zich redden in een slechts dunne laag aarde.

Voor een groep temidden van andere planten is cauticolum Ruby Glow bruik­baar als extra kleur in de nazomer evenals spectabile Brilliant. Hiervan is de kleur mooi bij andere laatbloeiende planten: Chelone obliqua, herfstanemonen en asters; telephium Herbstfreude is in dat schema te rood en daarom beter bij Fuchsia en de rode Polygonum amplexicaule.

Door de forse groei van de Herbstfreude moeten we oppassen dat de plant niet uit elkaar valt en hem tijdig steunen met rijshout.

In een border werken de laatste soorten wat massaal. Het is daarom mooier ze onregelmatig uit te strooien in een laagblijvende beplanting, vooral ook omdat ze de hele winter mooi blijven.

Zo zijn er vele wegen die tot een bruikbare toepassing leiden.